Najprościej i najkrócej mówiąc spójnik to wyraz łączący dwa zdania. Jeśli ludzie byliby zdaniami (jak na fotografii powyżej), to trzymające się wzajemnie dłonie to właśnie spójnik. Przedstawię Wam w tym wpisie najważniejsze niemieckie spójniki. Jeśli zaczynamy rozmawiać o niemieckich spójnikach bardzo ważna jest kwestia szyku zdania, czyli kolejności wyrazów. Biorąc to pod uwagę niemieckie spójniki możemy podzielić na trzy grupy:
- Spójniki, po których następuje szyk prosty.
- Spójniki, po których następuje szyk przestawny.
- Spójniki, po których następuje szyk końcowy.
Co to znaczy?
1. SZYK PROSTY
– po danym spójniku należy wstawić podmiot a po nim orzeczenie, potem resztę zdania.
Na przykład:
Ich gehe ins Kino und mein Mann bleibt zu Hause. (Ja idę do kina a mój mąż zostaje w domu)
und – spójnik
mein Mann – podmiot
bleibt – orzeczenie
2. SZYK PRZESTAWNY
– przestawiamy miejscami podmiot i orzeczenie, po danym spójniku należy zatem wstawić orzeczenie a dopiero potem podmiot, po nim nastąpi reszta zdania.
Na przykład:
Ich bin krank, deshalb gehe ich zum Arzt. (Jestem chora, dlatego idę do lekarza)
deshalb – spójnik
gehe – orzeczenie
ich – podmiot
3. SZYK KOŃCOWY
– po danym spójniku należy wstawić podmiot, potem resztę zdania a dopiero na samym końcu zdania pojawi się orzeczenie.
Na przykład:
Ich gehe zum Arzt, weil ich krank bin. (Idę do lekarza, ponieważ jestem chora)
weil – spójnik
ich – podmiot
bin – orzeczenie
Po tym wstępie przechodzimy teraz już do spójników.
Spójniki, po których następuje szyk prosty:
1. und (i, a)
2. aber (ale)
3. denn (ponieważ)
4. oder (albo, lub)
5. sondern (lecz)
Spójniki, po których następuje szyk przestawny:
1. also (a więc, zatem)
2. außerdem (poza tym, oprócz tego)
3. dann (potem, następnie)
4. deshalb / darum / deswegen (dlatego)
5. sonst (w przeciwnym razie)
5. trotzdem (mimo to)
Spójniki, po których następuje szyk końcowy:
1. dass (że)
2. weil (ponieważ)
3. ob (czy)
4. wenn (jeśli, kiedy, gdy)
5. damit / um…zu (aby, żeby)
6. als (kiedy, gdy)
7. während (podczas gdy)
8. bevor / ehe (zanim)
9. seitdem /seit (odkąd)
10. nachdem (po tym jak)
11. bis (aż)
12. sooft (tak często jak)
13. solange (jak długo, dopóki)
14. sobald (jak tylko)
15. obwohl (chociaż)
Przygotowałam dla Ciebie ćwiczenia. Możesz je pobrać tutaj: Spójniki (ćwiczenia).
Wykonaj ćwiczenia a jeśli chcesz sprawdzić, czy dobrze to zrobiłaś/eś to napisz do mnie, wtedy wyślę prawidłowe odpowiedzi.
Inne gramatyczne wyjaśnienia:
Czasownik lassen.
Jak rozpoznawać rodzajniki (der, die, das)?
Czasownik können czy dürfen?
Różnice w zastosowaniu czasów Präteritum i Perfekt.
Przyimki in, auf, an, nach i zu.
Nie zapomnij o prezencie!